สป.อว. พร้อม สวทช. และมหาวิทยาลัยราชภัฏภูเก็ต ร่วมแถลงข่าวความสำเร็จ “การพัฒนาผลงานชุดเครื่องจักรแปรรูปเศษเหลือทิ้งจากมะพร้าวน้ำหอมเป็นวัสดุทดแทนไม้”

กองส่งเสริมและประสานเพื่อประโยชน์ทางวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (กปว.) สำนักงานปลัดกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (สป.อว.) ร่วมกับศูนย์เทคโนโลยีโลหะและวัสดุแห่งชาติ (MTEC) สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) ให้การสนับสนุนเงินทุนและการบริหารจัดการโครงการพัฒนาสร้างเครื่องจักรต้นแบบด้วยกระบวนการวิศวกรรมเพื่อการสร้างสรรค์คุณค่า ในการพัฒนาผลงานชุดเครื่องจักรแปรรูปเศษเหลือทิ้งจากมะพร้าวน้ำหอมเป็นวัสดุทดแทนไม้ โดยร่วมมือกับมหาวิทยาลัยราชภัฏภูเก็ต

วันศุกร์ที่ 28 พฤศจิกายน 2568 ผศ.ดร.หิรัญ ประสารการ อธิการบดีมหาวิทยาลัยราชภัฏภูเก็ต กล่าวต้อนรับและเป็นประธานในพิธี พร้อม รศ.ดร.ผุสดี พรผล คณบดีคณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยราชภัฏภูเก็ต กล่าวถึงภารกิจการนำวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีช่วยยกระดับคุณภาพชีวิตของชุมชน พร้อมด้วย ผศ.หาญพล มิตรวงศ์ ประธานสาขาวิชาเทคโนโลยีอุตสาหกรรม ได้กล่าวถึงที่มาความต้องการกิจกรรมเพื่อเพิ่มมูลค่าเศษเหลือทิ้งมะพร้าวน้ำหอมและกระบวนการ Upcycling ในจังหวัด พร้อมผู้แทนจากกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม ประกอบด้วย นายนิคม ปัญญาทวีกิจไพศาล ผู้อำนวยการกองยุทธศาสตร์และแผนงานรักษาการในตำแหน่งที่ปรึกษาด้านยุทธศาสตร์และแผนการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม ปฏิบัติราชการแทนปลัดกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม ได้กล่าวชื่นชมและการขับเคลื่อนงานตามกรอบยุทธศาสตร์การอุดมศึกษาวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม นายเอกพงศ์ มุสิกะเจริญ ผู้อำนวยการกองส่งเสริมและประสานเพื่อประโยชน์ทางวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม กล่าวถึงแนวทางการประสานงานความร่วมมือหน่วยงานภายใน อว. พร้อมดร.ชาญวิทย์ ตรีเดช ผู้อำนวยการกลุ่มส่งเสริมธุรกิจเทคโนโลยีและนวัตกรรม กองส่งเสริมและประสานเพื่อประโยชน์ทางวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม และ ดร.ศุภกิจ วรศิลป์ชัย นักวิจัยศูนย์เทคโนโลยีโลหะและวัสดุแห่งชาติ ได้นำเสนอรายละเอียดของผลงานและแนวทางการดำเนินงานของงานวิจัยที่ได้พัฒนาขึ้น และคณาจารย์มหาวิทยาลัยราชภัฏภูเก็ต ตลอดหน่วยงานภาครัฐและเอกชนในพื้นที่จังหวัดภูเก็ต รวมทั้งสิ้น 50 ราย เข้าร่วมแถลงข่าวความสำเร็จการพัฒนาผลงานดังกล่าว ณ ห้องประชุมแคแสด ชั้น 4 อาคารเฉลิมพระเกียรติ มหาวิทยาลัยราชภัฏภูเก็ต

โดย โครงการพัฒนาชุดเครื่องจักรแปรรูปเศษเหลือทิ้งจากมะพร้าวน้ำหอมเป็นวัสดุทดแทนไม้ ภายใต้โครงการพัฒนาสร้างเครื่องจักรต้นแบบด้วยกระบวนการวิศวกรรมเพื่อการสร้างสรรค์คุณค่า ก็เป็นอีกหนึ่งผลงานของ กปว. ซึ่งสืบเนื่องมาจาก อว. ส่วนหน้า จังหวัดภูเก็ต โดยมหาวิทยาลัยราชภัฏภูเก็ต มีภารกิจในการประสานและบูรณาการความร่วมมือหน่วยงานภายใต้สังกัด อว. กับทุกภาคส่วนในจังหวัด เพื่อพัฒนาในเชิงพื้นที่ ได้ขอความร่วมมือมายัง กปว. ให้ประสานหน่วยงานที่มีความเชี่ยวชาญด้านวัสดุศาสตร์เข้ามาช่วยแก้ไขปัญหาเศษเหลือทิ้งจากเปลือกมะพร้าวน้ำหอมที่เหลือจากการบริโภคของนักท่องเที่ยวซึ่งมีมีประมาณสูงถึง 3,000 ลูกต่อวัน และเศษเหลือทิ้งเหล่านี้ถูกกำจัดโดยวิธีการเผาไหม้ไม่สมบูรณ์ ส่งผลให้เกิดปัญหาสิ่งแวดล้อม จึงควรแก้ไขปัญหาดังกล่าว โดยการนำเทคโนโลยีเข้ามาช่วยสร้างมูลค่าเพิ่ม ซึ่งทาง MTEC สวทช. มีผลงานวิจัยเครื่องย่อยกาบกะลามะพร้าวและเครื่องอัดขึ้นรูปไฮดรอลิกอยู่ ที่สามารถพัฒนาต่อยอดไปเป็นชุดเครื่องจักรแปรรูปเศษเหลือทิ้งจากมะพร้าวน้ำหอมได้ และปัจจุบันทีมวิจัยจาก MTEC สวทช. ได้ดำเนินการพัฒนาผลงานดังกล่าวเสร็จเรียบร้อยแล้ว และได้ดำเนินการติดตั้งเพื่อใช้ประโยชน์ ณ สาขาวิชาเทคโนโลยีอุตสาหกรรม คณะวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี มหาวิทยาลัยราชภัฏภูเก็ต

          การพัฒนาชุดเครื่องจักรแปรรูปเศษเหลือทิ้งจากมะพร้าวน้ำหอมเป็นวัสดุทดแทนไม้ ประกอบด้วยเครื่องจักร 4 ส่วนที่ทำงานร่วมกัน ได้แก่ เครื่องปอก (Separator) ทำหน้าที่ปอกแยกใยหรือขุยมะพร้าวออกจากส่วนกะลา เครื่องบดย่อย (Shredder) ทำหน้าที่ย่อยใยมะพร้าวให้มีขนาด 0.5 - 1.5 เซนติเมตร เพื่อง่ายต่อการนำไปอัดขึ้นรูป เครื่องอบแห้ง (Dehumidifier) เพื่อลดความชื้นออกจากใยมะพร้าวด้วยความร้อน electric heater และเครื่องอัดขึ้นรูป (Hot press) โดยมีแม่พิมพ์อัดตัวบนและตัวล่างพร้อมระบบควบคุมอุณหภูมิและระยะเวลาการกดอัดที่สามารถปรับได้ตามที่ต้องการ โดยทั้ง 4 ส่วนทำงานร่วมกันเป็นกระบวนการเพื่อให้สามารถผลิตวัสดุทดแทนไม้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ การขึ้นรูปดังกล่าว เป็นการขึ้นรูปที่ไม่ใช้กาวอุตสาหกรรม แต่เป็นการใช้กาวธรรมชาติที่เกิดจากภายในโครงสร้างของมะพร้าวคือ ลิกนิน (Lignin) ซึ่งมีคุณสมบัติในการยึดติด โดยหลักการก็คือทำให้ลิกนินละลายและมาประสานกันด้วยอุณหภูมิและแรงดันที่เหมาะสม

          โดยปัจจุบันทางผู้พัฒนาและผู้ใช้งานมีการนำไปประยุกต์ใช้เป็น top โต๊ะไม้ ทำการประกอบเข้ากับโครงสร้างเหล็กเพื่อใช้ประโยชน์เป็นโต๊ะข้างขนาดเล็ก โดยมีต้นทุนการผลิตอยู่ที่ 780 บาท (หรือ 23 บาทต่อแผ่น) โดยสามารถขึ้นรูปและนำประกอบกันในลักษณะ jigsaw ซึ่งจะสามารถสร้างมูลค่าเพิ่มเป็นเฟอร์นิเจอร์ขนาดเล็กเอาไว้ใช้งานได้ อย่างไรก็ดีเนื่องจากเป็นวัสดุทดแทนไม้ที่คล้ายกับไม้เทียม ทั้งนี้วัสดุทดแทนไม้ที่ขึ้น และสามารถนำไปขยายผลกับงานอื่น ๆ ได้อีกด้วย นอกจากนี้ทางมหาวิทยาลัยได้จัดตั้งหน่วยวิจัยการจัดการทรัพยากรเหลือใช้เพื่อการท่องเที่ยวและบริการ ซึ่งได้มีแนวคิดในการนำเครื่องจักรมาพัฒนาในรูปต่าง ๆ เช่น Hornbill nest แผ่นวัสดุดูดซับคราบน้ำมันจากใยมะพร้าว วัสดุดูดซับความชื้นสำหรับการเลี้ยงแมลงทหารเสือดำ และถาดเพาะกล้าใยมะพร้าว เป็นต้น

          ทั้งนี้ผู้เข้าร่วมงาน ได้แสดงความคิดเห็นถึงผลงานดังกล่าว และการขยายผลไปใช้ประโยชน์ในพื้นที่จังหวัดภูเก็ต จากนั้นได้เยี่ยมชมสาธิตการทำงานของเครื่องจักรทั้ง 4 ส่วน ซึ่งได้รับความสนใจจากทุกภาคส่วน เป็นอย่างดี

          กปว. จะมุ่งมั่นในการขับเคลื่อนการใช้ประโยชน์ ววน. เพื่อพัฒนาเศรษฐกิจและสังคม โดยการส่งเสริมและสนับสนุนกลุ่มเป้าหมาย นำองค์ความรู้ในสถาบันอุดมศึกษาและหน่วยงานวิจัยในสังกัด อว. กว่า 170 หน่วยงานไปสู่การใช้ประโยชน์ในการพัฒนาพื้นที่ เพิ่มมูลค่าการผลิตสร้างเสริมคุณภาพชีวิตรวมถึงส่งเสริมและสนับสนุนการพัฒนาระบบนิเวศของการขับเคลื่อน อววน. ของประเทศ ต่อไป

ภาพประกอบ: